Total Pageviews

Thursday, July 21, 2011

Φυσικό vs. Αφύσικο: Άλλο ένα ανθρωποκεντρικό γνωστικό σφάλμα


Είναι ουκ ολίγες οι φορές που βιδώνω με δηλώσεις όπως: "Τα προφυλακτικά είναι αφύσικα", "το πρωκτικό σεξ είναι παραφύσιν σεξ", "οι πολυκατοικίες κρύβουν το φυσικό τοπίο" και "το φέησμπουκ δεν εμπίπτει στα πλαίσια της φυσικής επικοινωνίας". Εγώ λέω: όλα αυτά και πολλά παρόμοια είναι μαλακίες.

Αντιπαράδειγμα: Τρύπημα αυτιών για σκουλαρίκια.

Ο κάστορας (το είδος) προέκυψε από τις ίδιες «δυνάμεις» που σουλούπωσαν όλα τα υπόλοιπα είδη ζωής στον πλανήτη (βλέπε άνθρωπος). Ο κάστορας είναι «φύση», είναι «φυσικός» και κατα περιπτώσεις γλυκούλης (hey, whatever rocks your boat). Κατ’ επέκταση, ότι παράγει σε επίπεδο συμπεριφοράς και αντικειμένων είναι φυσικό (απόγονοι, κόπρανα, πατουσιές στο χώμα κλπ). Άρα, κατ’ επέκταση, τα φράγματα των καστόρων είναι φυσικά κτίσματα. Αν σπάσει ο διάολας το ποδάρι του και ένα ποταμάκι λοξοδρομήσει εξ’ αιτίας ενός κάστορα, αυτό αποτελεί ένα φυσικό φαινόμενο.

Νομίζω ότι 99% των ολίγων αναγνωστών, μέχρι τώρα, έχει καταλάβει που το πάω. Αλλά θα συνεχίσω σε φαστ φρρρρμπ.

Άνθρωπος αποτέλεσμα εξέλιξης ειδών. Άρα άνθρωπος φυσικό όν. Αποτελέσματα ανθρώπου, κατα κληρονόμηση ιδιότητας, φυσικά. Άρα ό,τι φτιάχνει ο άνθρωπος είναι φυσικό, όσο αντι-διαισθητικό και αν ακούγεται.

Παρεμβολή: τα υλικά για τα έργα ανθρώπου προκύπτουν από την φύση, ανεξαρτήτου επεξεργασίας. Τα μέσα επεξεργασίας είναι και αυτά από την φύση. Δεν θα διαφωνήσω στο ότι, πχ το πλαστικό (και διάφορα νέα στοιχεία στον περιοδικό πίνακα) δεν μπορεί να βρεθεί να κρέμεται από το αντίστοιχο δεντράκι του αλλά ακόμη και η ίδια η μέδοδος επεξεργασίας «πατάει» πάνω σε φυσικά μέσα – συγκεκριμένα, τον άνθρωπο τον ίδιο.

Όπως μας προκάλεσε και ο Γεώργιος Καρλίνος να δούμε μέσα από μια πιο ασόβαρη (αλλά αποκαλυπτική) οπτική μεριά, η φύση θα μπορούσε κάλλιστα να πήρε πλαστικό από το ανθρώπινο είδος και ο σκοπός ύπαρξης αυτού να είναι μόνο αυτός.

Εν ολίγοις, ακόμα και ο τσιμεντόλιθος που μου κρύβει τη θέα στη θάλασσα δεν είναι πιο αφύσικος από το να φύτρωνε ένα δέντρο, καθώς κατασκευάστηκε με υλικά που βρήκε το ανθρώπινο είδος (προϊόν της φύσης) στην φύση και τα επεξεργάστηκε. Το αν κάποιος το κρίνει βλακώδες και αντικοινωνικό και γαϊδουριά το να κρύψεις ένα υπέροχο φυσικό τοπίο (θάλασσα, δάση, γυναικεία στήθη) με ένα τρισάθλιο (πολυκατοικία, εμπορικό κέντρο, το μαλακισμένο που χτυπιέται σαν ψυχωσικός με pozer) είναι θέμα καλαισθησίας και όχι «φυσικότητας».

Είναι αρκετά αντιδιαισθητικό να θεωρήσουμε με βάση το σκεπτικό αυτό τα κινητά τηλέφωνα, τους υπολογιστές, τα αυτοκίνητα, τα αεροπλάνα, την άσφαλτο, την οικονομική κρίση, τον George Bush Jr., το 4chan και το facebook ως προϊόντα της φύσης αλλά εν τέλει δεν είναι άδικη η συγκαταχώρησή τους με όλ τα υπόλοιπα, hippie-friendly αντικείμενα και καταστάσεις.

Τι δεν θεωρείται φυσικό, λοιπόν; Μήπως κάτι εκτός αυτού του πλανήτη; Εξαρτάται αν θεωρείς το υπόλοιπο σύμπαν φυσικό. Αφού υπόκειται σε νόμους ίδιους με αυτούς που παρατηρούνται εδω (σε άλλη κλίμακα, βέβαια), θα πω ναι, όλα είναι φυσικά. Δεν υπάρχει «αφύσικο» πράγμα.

ΠΑΤΟΥ ΓΡΑΜΜΗ: Στην ουσία διαχωρίζουμε το φυσικό από το αφύσικο με κριτήριο την οποιαδήποτε πολιτιστική παράδοση, αίσθηση ομορφιάς και επίπεδο λειτουργικότητας (functionality) και όχι με κριτήριο την ένταξη μιας δραστηριότητας ή ενός αντικειμένου στο πλαίσιο της έκφρασης της φύσης.

ΚΑΙ ΑΕΙ ΣΙΧΤΙΡ: Σε όσους πάνε να συγκαλύψουν καθαρά υποκειμενικά κριτήρια απόρριψης ή ακόμα και κατακραυγής και να τα παρουσιάσουν ως αντικειμενικά και βάσει του αν κάτι εμφανίζεται στην φύση χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Αν δεν θες την ανθρώπινη παρέμβαση, εν τέλει και στην γενικότητά της, να σου χαλάει την πιάτσα, τρέχα σε καμμιά σπηλίτσα και φλέρταρε με τις άρκτους. Εξυπνάκια της κακής ωρός.

7 comments:

  1. Έλα λίγο ακόμα και θα έρθεις στη δικιά μου όχθη :)
    Μαρές.

    ReplyDelete
  2. Όχι που δεν έχω και 'γω πράγματα να κράξω.

    ReplyDelete
  3. Βασικά φυσικό λέμε αυτό που προκύπτει στη φύση. Το πλαστικό δεν προκύπτει στη φύση, η κόκα κόλα δεν προκύπτει στη φύση, η καθωσπρέπει συμπεριφορά δεν προκύπτει στη φύση. Just thought I'd share.

    ReplyDelete
  4. @Pilgrim
    Στο κείμενο εξηγώ το γιατί θεωρώ ότι όλα προκύπτουν "στη φύση". Είναι αόριστο το "στη φύση" γιατί όλα τα υλικά για τα τελικά παράγωγα όπως αυτά που ανέφερες βρίσκονται "στην φύση". Στην τελική, αμα θες να ξεχωρίσεις αυτά από τις πρώτες ύλες πες "επεξεργασμένα από τον άνθρωπο", ή κάτι τέτοιο. Ιδίως αυτό που λες "η καθωσπρέπει συμπεριφορά" είναι ότι πιο κοντά "στη φύση" (ανευ αν. επεξεργασίας)καθώς είναι παράγωγο ενός μυαλού που έδωσε η φυσική επιλογή - μια συμπεριφορά, όχι ένα τελικό προϊόν.
    ΄

    Εν τέλει με την ίδια λογική μπορούμε να πούμε ότι τα φράγματα του κάστορα είναι αφύσικα γιατι δεν προκύπτουν από μόνα τους στη φύση.

    ReplyDelete
  5. Ούτε οι γραβάτες και τα μονόκλ φυτρώνουν στο δάσος.. αρά να τα θεωρούμε αφύσικα. Μ'αρέσει αυτος ο συννειρμός! Χωρίς πλάκα. παρεπιπτόντως welcome στο Blogger, it's a pleasure reading you write.

    ReplyDelete
  6. Άμα είναι φυσικά μόνο αυτά που φυτρώνουν στα δάση, την κάτσαμε. :Ρ. Και φυσικά θενξ για το κοπλιμάν :D

    ReplyDelete
  7. Αν όπου φυσικό βάλεις γεωλογικό ή/και βιολογικό γίνεται καλύτερο το πράγμα; Κι εμένα μου τη σπάνε όλοι όσοι βάζουν οτιδήποτε δεν έχει επεξεργαστεί με κάποιο χημικό τρόπο υψηλότερα από τα υπόλοιπα (αν έχεις πρόβλημα με τα χημικά κύριως να καλλιεργείς πάπυρο στην αυλή σου και να ταΐζεις με τα υπολείμματα τις κατσίκες σου). Απλά μην καταφέρεσαι γενικά επειδή κάποιοι δεν είναι αρκετά ακριβολόγοι.

    Βύρων

    ReplyDelete